Μαστοδυνία είναι ο πόνος στο στήθος και το αίσθημα τάσης λίγο πριν την περίοδο, εξαιτίας των ορμονικών αλλαγών στις συγκεκριμένες ημέρες του κύκλου. Πρόκειται για μία λειτουργική διαταραχή, δεν οφείλεται δηλαδή σε κάποιο οργανικό πρόβλημα. Ως αιτία θεωρείται η παραγωγή οιστρογόνων που οδηγεί σε κατακράτηση υγρών στο στήθος. Σε συνδυασμό με μειωμένη παραγωγή προγεστερόνης στο δεύτερο μισό του κύκλου επιτείνεται το πρόβλημα. Τα συμπτώματα υποχωρούν μετά την εμμηνόπαυση.
Η μαστοπάθεια είναι καλοήθης πάθηση με κυρίαρχο γνώρισμα τη διαταραγμένη αρχιτεκτονική των μαστών, και οδηγεί σε διάφορα συμπτώματα από απλούς πόνους και αίσθημα τάσης πριν την έμμηνο ρύση μέχρι και δημιουργία κύστεων ή οζιδίων στους μαστούς. Η πάθηση εμφανίζεται κατά την αναπαραγωγική ηλικία. Η διάγνωση της γίνεται μέσω απεικόνισης ( υπέρηχος & μαστογραφία) ενώ αν απαιτηθεί ιστολογική επιβεβαίωση της νόσου παρατηρούνται διάφοροι τύποι(ινώδης, ινοκυστική, ινοαδενωματώδης) αλλά και βαθμοί βαρύτητας της νόσου.
Πολλές γυναίκες ωστόσο αναφέρουν ελαφρείς πόνους στο στήθος λίγο πριν την περίοδο οι οποίοι ταξινομούνται ως φυσιολογικοί και δεν χρήζουν θεραπείας. Μόνο εάν τα συμπτώματα είναι τόσο έντονα που οι πόνοι οδηγούν σε λήψη αναλγητικών, τότε απαιτείται επίσκεψη και έλεγχος από το γυναικολόγο για τη λήψη ενός ιστορικού και για κλινική, υπερηχογραφική/ μαστογραφική και ορμονολογική εξέταση με σκοπό να αποκλειστούν άλλα οργανικά (παθολογικά) αίτια άλγους στο στήθος.
Συμπτωματική θεραπεία για τη μαστοδυνία εφαρμόζεται με τη χρήση ορμονών με έμφαση στην προγεστερόνη. Η θεραπεία μπορεί να είναι τοπική ή από του στόματος δισκία. Στόχος μας είναι η αποτελεσματική αντιμετώπιση του προβλήματος και η βελτίωση της ποιότητας ζωής της γυναίκας.
Επί υποψίας μαστοπάθειας μπορεί να απαιτηθεί επιβεβαίωση της διάγνωσης ιστολογικά μετά τη λήψη βιοψίας. Σε ορισμένες σπάνιες περιπτώσεις είναι δυνατό η μαστοπάθεια αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού.